استرس شغلی سلامت نیروی انسانی را به خطر می اندازد!
به گزارش خبرگزاری مهر، دکتر خسرو صادق نیت در همایش روز جهانی ایمنی و سلامت کار، گفتند: بزرگترین هدف کشور توسعه اقتصادی و توسعه فضای کار است و برای تحقق این هدف، نیروی انسانی و سلامت آن سرمایه ای است که نباید از آن غافل شویم.
وی با بیان لزوم حمایت از نیروی انسانی برای توسعه اقتصادی افزود: هر یک از افراد جامعه باید در شغلی مرتبط با حوزه تحصیلی خود مشغول فعالیت باشند و حداقل بتوانند ٣٠ سال کار کنند؛ و وزارت بهداشت با صرف هزینه های مختلف از بدو تولد نوزاد می کوشد تا این مهم محقق شود.
صادق نیت خاطرنشان کرد: متاسفانه به دلیل عدم رعایت یک سری اصول ساده که هزینه چندانی نیز در بر ندارد، گاهی یک نیروی کار جوان که سال های سال می تواند برای خود و جامعه مفید باشد را به راحتی از دست می دهیم.
رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، با اشاره به لزوم توجه به سلامت افراد در محیط کار گفت: برای افراد جامعه تا سن فعالیت شغلی برنامه های ارزشمندی داشته ایم ولی این برنامه ها زمانی به ثمر می نشینند که فردی که قرار است در این مسیر خدمت کند به راحتی از دست نرود.
وی با اشاره به شعار امسال روز جهانی ایمنی و سلامت کار، از استرس به عنوان یکی از مسائل جدی شاغلین یاد کرد و گفت: یکی از مهمترین مشکلاتی که سلامت نیروی انسانی را به خطر می اندازد استرس در محیط کار است و رعایت استانداردها و حذف استرس از محیط کار از عوامل کمک کننده ای است که نیروی کار کشور را حفظ و نگهداری می نماید و باید به آن توجه جدی داشت.
استرس شغلی می تواند تأثیرات منفی گسترده ای بر سلامت جسمی، روانی و اجتماعی پرسنل یک اداره یا کارخانه داشته باشد. این تأثیرات می توانند کوتاه مدت یا بلندمدت باشند و در صورت عدم مدیریت، به کاهش بهره وری، افزایش غیبت از کار و حتی ترک شغل منجر شوند.
در ادامه این مطلب از برزویه، عواقب استرس شغلی به صورت جامع و با جزئیات شرح داده شده و سپس چند نمونه از مشاغل پر استرس به صورت مختصر توضیح داده می شود…
عواقب استرس شغلی برای سلامت پرسنل
۱- تأثیرات جسمی
استرس شغلی مزمن با فعال سازی سیستم عصبی سمپاتیک و محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-آدرنال (HPA) باعث ترشح هورمون هایی مانند کورتیزول و آدرنالین می شود که در طولانی مدت به بدن آسیب می رسانند که یکسری از آن ها در ادامه آورده شده است… البته با معاینات دوره ای طب کار مشاغل و مشورت با پزشک روانشناس می توان از خیلی از این بیماری ها پیشگیری کرد:
بیماری های قلبی-عروقی
افزایش فشار خون، خطر حمله قلبی و سکته مغزی به دلیل فشار مداوم بر سیستم قلبی-عروقی
اختلالات گوارشی
زخم معده، سندرم روده تحریک پذیر (IBS) و مشکلات گوارشی ناشی از استرس
ضعف سیستم ایمنی
کاهش توانایی بدن در مبارزه با عفونت ها، افزایش تعداد سرما خوردگی و بیماری های عفونی
دردهای عضلانی-اسکلتی
تنش عضلانی، کمردرد و سردردهای میگرنی در افراد شاغل ناشی از استرس مزمن
اختلالات خواب
بی خوابی یا خواب بی کیفیت که به خستگی مزمن منجر می شود.
افزایش وزن یا کاهش وزن
تغییرات در اشتها به دلیل استرس، که می تواند به چاقی یا سوء تغذیه در فرد منجر شود.
۲- تأثیرات روانی
استرس شغلی تأثیرات عمیقی بر سلامت روان دارد و می تواند باعث ایجاد یا تشدید مشکلات روانی شود:
اضطراب و افسردگی
احساس نگرانی مداوم، کاهش انگیزه و افسردگی بالینی
فرسودگی شغلی (Burnout)
خستگی عاطفی، کاهش حس موفقیت و بی تفاوتی نسبت به کار
کاهش تمرکز و تصمیم گیری
استرس می تواند توانایی حل مسئله و تمرکز را مختل کند.
تحریک پذیری و عصبانیت
افزایش تنش در روابط کاری و شخصی به دلیل تحمل کم در برابر فشار
۳- تأثیرات رفتاری
استرس شغلی می تواند رفتارهای ناسالم را تحریک کند که به نوبه خود سلامت را تحت تأثیر قرار می دهند:
مصرف مواد مخدر یا الکل
برخی افراد برای مقابله با استرس به سیگار، الکل یا مواد مخدر روی می آورند.
سوال مهم کاربران: آیا سیگار باعث مثبت شدن تست اعتیاد در آزمایش بدو استخدام می شود؟
عادات غذایی ناسالم
مصرف غذاهای پرچرب یا پرشکر به عنوان راهی برای تسکین استرس
کاهش فعالیت بدنی
کمبود انگیزه و زمان برای ورزش یا فعالیت های تفریحی که به سلامت جسمی آسیب می رساند.
انزوای اجتماعی
کاهش تعاملات اجتماعی و دوری از همکاران یا خانواده
۴- تأثیرات سازمانی
استرس شغلی نه تنها به فرد، بلکه به سازمان نیز آسیب می رساند:
کاهش بهره وری
کاهش کیفیت کار و افزایش خطاها به دلیل خستگی ذهنی
افزایش غیبت و ترک شغل
غیبت مکرر یا استعفای کارکنان به دلیل فشار کاری
کاهش رضایت شغلی
ایجاد محیط کاری منفی و کاهش انگیزه کارکنان
افزایش حوادث کاری
در کارخانه ها، استرس می تواند باعث کاهش تمرکز و افزایش حوادث (مانند سقوط یا آسیب های صنعتی) شود. (جلوگیری از آسیب های مختلف در مشاغل پرخطر)
۵- گروه های خاص و ملاحظات
کارگران کارخانجات
مواجهه با سر و صدا، شیفت های طولانی و فشار تولید می تواند استرس را تشدید کند و خطر آسیب های جسمی (مانند کاهش شنوایی افراد شاغل در محیط های پر سرو صدا) را افزایش دهد.
کارمندان اداری
فشار مهلت های زمانی، حجم کاری بالا و روابط بین فردی چالش برانگیز می توانند به استرس مزمن منجر شوند.
زنان و اقلیت ها
ممکن است به دلیل تبعیض یا فشارهای اجتماعی-شغلی، استرس بیشتری تجربه کنند.
کارکنان شیفت شب
اختلال در ریتم شبانه روزی (Circadian Rhythm) می تواند استرس و مشکلات خواب را تشدید کند.
تاثیر بر مکانیسم های فیزیولوژیکی فرد
استرس مزمن باعث افزایش سطح کورتیزول می شود که می تواند به التهاب مزمن، کاهش تراکم استخوان و حتی آسیب به هیپوکامپ (مرکز حافظه مغز) منجر شود. این تغییرات در طولانی مدت خطر بیماری های مزمن مانند دیابت نوع 2 و بیماری های خود ایمنی را افزایش می دهند.
چند نمونه از مشاغل پراسترس
- پزشک و پرستار
- آتش نشان
- پلیس
- خلبان
- کارگر کارخانه (به ویژه در خط تولید)
- مدیر پروژه با مهلت های فشرده
- خبرنگار یا روزنامه نگار
- معلم
- و…
توصیه هایی برای مدیریت استرس شغلی
- مدیریت زمان: برنامه ریزی مناسب برای کاهش فشار مهلت ها خیلی می تواند به شما کمک کننده باشد.
- حمایت سازمانی: ارائه برنامه های آموزشی، مشاوره روانشناختی یا محیط کاری حمایتی
- سبک زندگی سالم: ورزش منظم، خواب کافی و تغذیه متعادل فرد
- تکنیک های آرام سازی: مدیتیشن، یوگا یا تمرینات تنفسی
- ارتباطات کاری: تقویت روابط مثبت با همکاران و مدیران برای کاهش تنش های روزمره
“ مجموعه تخصصی طب کار برزویه دارای مجوز انجام خدمات سلامت شغلی (معاینات بدو استخدام و معاینات دوره ای) از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و همچنین سازمان تامین اجتماعی است. این مرکز تخصصی با بهره مندی از تیم مجرب، متخصص و حرفه ای، مجموعه ای پیشرو در ارائه تمامی معاینات طب کار است. “جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره تماس مرکز طب کار برزویه در ارتباط باشید.
بدون دیدگاه