کاربرد روانشناسی در محیط های کار و صنعت

محیط های کار و صنعت

کاربرد روانشناسی در محیط های کار و صنعت

در این مقاله فهرستی از ابعاد گوناگون کاربرد دانش روانشناسی در کار و در حیطه زمانی برای دانشجویان رشته های مختلف و به ویژه برای مدیران آینده و کنونی سازمانها معرفی شده است. دلیل اینکه مدیران را مخاطب قرار داده ایم آن است که به نظر می رسد جوانه هرگونه تغییر و تحول سازمانی باید در تفکر منطقی، باور داشته ها و در عقل سلیم مدیران، خاصه مدیران سطوح بالای سازمان های دولتی و بخش خصوصی کشورمان بارور شود.

اگر بالاترین سطوح مدیریت یک سازمان با دانش روانشناسی و کاربردهای وسیع آن در همه ابعاد حیات سازمانی آشنا نباشد، سرپرست واحد کوچکتر سازمان نیز نمی تواند در تحلیل مشاغل و در آزمایش و انتخاب، آموزش، ارزشیابی و استفاده از نظام های تشویق و تنبیه، افزایش سطح روحیه و کارآمدی کارکنان تحت نظارت خود، از روش های علمی شناخته شده استفاده کند.

 

قلمرو روانشناسی در کار

روانشناسی که آن را به عنوان مطالعه علمی رفتار و فرآیندهای ذهنی موجود زنده تعریف می کنیم، از دو جنبه علمی و عملی یا حرفه ای مورد توجه قرار می گیرد.

وقتی درباره تحقیقات روانشناسی و استفاده از روش های علمی برای شناخت رفتار آدمی صحبت می کنیم در این صورت با علم روانشناسی سروکار داریم و هنگامی که درباره کاربرد یافته های روانشناسی در ابعاد گوناگون حیات انسانی سخن می گوییم حرفه روانشناسی را مورد توجه قرار داده ایم. یک شحص روانشناس حرفه ای نیز مانند یک فیزیکدان یا زیست شناس با کاربرد یافته های علمی رشته تخصصی خود به منظور حل مشکلات عملی مردم سروکار دارد. در قلمرو کاربرد روانشناسی در کار، رفتار آدمی در رابطه با کار مورد مطالعه قرار می گیرد و هدف اصلی روانشناس مطالعه و کاربرد آن دسته از اصول و یافته های روانشناسی است که در رابطه بین انسان و کار او اثر می گذارد. به اعتقاد بعضی از صاحب نظران، حیطه روانشناسی صنعتی از قلمرو روانشناسی در کار، محدودتر است. در مورد روانشناسی صنعتی رفتار آدمی در همه مراحل تولید، توزیع و مصرف کالاها و خدمات مورد مطالعه قرار می گیرد، بطور کلی می توان گفت که:

در روانشناسی صنعتی با بررسی رفتار آدمی و کاربرد حقایق روانشناسی در حل مسائل انسانی در سازمان ها سروکار داریم. برای روانشناسی صنعتی یافته های روانشناسی به صورت نظریه ها و روابط علّی بین محرک و پاسخ مطرح است.

نکته مهم دیگر آنکه روانشناس از این یافته ها برای شناخت رفتار آدمی در رابطه با کار و مسائل انسانی ناشی از کار استفاده می کند، بنابراین می توان قلمرو روانشناسی کار را به عنوان مطالعه رفتار آدمی در آن جنبه از حیات بدانیم که:

۱) با کار پیوندی تنگاتنگ دارد و رفتار آدمی را در رابطه با آن تحت مطالعه و بررسی قرار می دهد.
۲) برای به حداقل رساندن مشکلات انسانی در کار از قوانین و یافته های روانشناسی استفاده می کند.

 

در روانشناسی صنعتی کوشش اصلی روانشناس آن است که:

۱- هر سازمان تولیدی یا خدماتی به تولید آن دسته از کالاها و خدمات بپردازد که اولا نیازهای معقول آدمی را تامین کند و ثانیا در این راه رفاه جسمی و ارزش های شخصی و انسانی مردم نیز مورد توجه قرار گیرد.
۲- کارایی و خاصه اثر بخشی فعالیت کارکنان سازمان ها در تولید و توزیع کالاها و خدمات افزایش یابد.
۳- شرایطی فراهم شود تا کارکنان سازمان ها با اعتقاد و علاقه به فعالیت بپردازند.
۴- ارزش های شخصی و انسانی کارکنان سازمان ها همچنان محفوظ باقی بماند و موجباتی فراهم گردد که ایمنی کارکنان در زمینه های سلامت جسمی و روانی تامین شود.
۵- بهداشت روانی کارکنان سازمان ها با تمام ابعاد آن تامین می شود و رشد و بالندگی شخصیت آنان همراه با افزایش کارآیی و اثر بخشی فعالیتشان مورد نظر قرار گیرد.
۶- مسائل انسانی در محیط کار حل شود و اگر بخواهیم واقع بینانه تر بیان کنیم مسایل و مشکلات انسانی در محیط کار به حداقل برسد.

 

کاربردهای کنونی روانشناسی در محیط کار چیست؟

موفقیت کنونی روانشناس صنعتی چنان است که در آن مطالعه درباره همبستگی ها و کشف روابط علّی موجود بین متغیرهای مستقل (درجه حرارت، رنگ، نوع سرپرستی، میزان سروصدای محیط کار، حقوق و دستمزد و…) و متغیرهای وابسته (روحیه کارکنان، اثر بخشی افراد و کارایی سازمان) مورد تایید می باشد. امروزه در رواشناسی صنعتی به پدیده هایی نظیر تفاوت های فردی، ساخت سازمانی، پاداش و دستمزد، ساخت گروهی در سازمان، نظام تنبیه و تشویق، طراحی وسایل کار، شرایط کار، روحیه کارکنان و نظایر آن توجه دارد و پیش بینی می شود در آینده نیز توجه روانشناس صنعتی سازمانی بجای عوامل منفرد به عمل متقابل رفتار آدمی و عوامل دیگری نظیر سازمان، شرایط کار، بهره وری، و نظایر آن معطوف شود.

 

زمینه های کاربرد روانشناسی در محیط کار

وقتی روانشناس صنعتی یا در حیطه وسیعتر روانشناس علاقه مند به کاربرد روانشناسی در محیط کار در یک سازمان تولیدی، آموزشی، خدماتی، بهداشتی، درمانی و نظایر آن به کار اشتغال دارد، باید از او انتظار ایفای وظایف مقدور و متنوعی را داشت که برخی از آنها در ادامه آورده شده است:

۱- تجزیه و تحلیل مشاغل گوناگون یک سازمان که باید در آن از یکسو وظایف متعدد و دقیق هر یک از مشاغل سازمان در همه سطوح سازمانی تامین شود و از سوی دیگر توانایی ها و استعدادها، مهارت های عقلی و کلامی، نگرش ها، خصوصیات جسمی، خلقی و شخصیتی لازم برای ایفای موفقیت آمیز وظایف هر یک از مشاغل سازمان دقیقا مشخص شود.

 

۲- تهیه آزمون های مختلف استخدامی (آزمون های هوش، استعداد، شخصیت و نظایر آن)، همچنین آزمون های عملی و فراهم آوردن امکاناتی که مدیریت سازمان بتواند به سهولت از تخصص روانشناسی صنعتی سازمانی در انتخاب، استخدام، انتصاب و ارتقای کارکنان به نحو موثر و اثر بخش استفاده کند. ‌‌‌

اخبار و مقالات اخیر طب کار برزویه
طرح ها و برنامه های روانشناسی صنعتی و سازمانی

 

۳- اجرای آزمون های گروهی و انفرادی (هوش، استعداد و شخصیت ها و آزمون های عملی) و تهیه گزارش های دقیق و حرفه ای درباره نتایج حاصل از اجرای این آزمون ها و کمک به مدیریت سازمان به منظور انتخاب مناسبترین فرد موجود در بازار کار برای تصدی هر شغل

 

۴- ترتیب دادن جلسات مصاحبه استخدامی، ارزشیابی و مشاوره ای و کاربرد روش های گوناگون مصاحبه به منظور ارزیابی صلاحیت های شغلی، ارتقاء سطح مهارت ها و توانایی های انسانی در محیط کار و نیز تشخیص اختلال های رفتاری و پریشانی های روانی کارکنان سازمان

 

۵- مشارکت مستقیم در تهیه برنامه های آموزشی قبل و ضمن خدمت کارکنان در سطوح مختلف شغلی تهیه و اجرای برنامه های بهبود مدیریت برای سطوح گوناگون مدیریت و نیز فراهم ساختن امکاناتی که همه کارکنان سازمان بتوانند با توجه به وظایف شغلی خود در دوره های آموزشی اثر بخش شرکت کنند.

 

۶- تهیه و اجرای برنامه های دقیق علمی عملی در زمینه ارزشیابی رفتار شغلی کارکنان، از روش های گوناگون ارزشیابی کار و کارکنان و فراهم کردن شرایطی که:

  • کارگران کارمندان و سرپرستان موفق، از کارگران کارمندان و سرپرستان ناموفق تشخیص داده شوند و علل جسمی، شناختی، انگیزشی و محیط کم کاری هر یک از کارکنان ناموفق مشخص شود.
  • کارکنان لایق برای تصدی مشاغل مهمتر به مدیریت سازمان پیشنهاد شوند.
  • پاداش کارکنان موفق و ناموفق با رعایت ضوابط عقلانی تشخیص داده شود و تنبیه آنان بر اساس عقل سلیم و منطق و نیز باتوجه به آثار روانی آن بر کارکنان سازمان انجام گیرد.
  • مشکلات کارکنان به ویژه در ابعاد رفتاری شناخته شود و در رفع آنان کوشش به عمل آید.
  • نقایص و محدودیت های کار از نظر نور، حرارت، رنگ، رطوبت و وسایل کار و ماشین ها و نظایر آن شناخته شوند.
  • نقایص و اشکالات سرپرستی واحدهای مختلف سازمان برطرف شوند.
  • نیازهای آموزشی یکایک کارکنان سازمان با روش های گوناگون و نیز مصاحبه فردی با آنان مشخص شود.
  • نیازهای گوناگون کارکنان در حیطه نیازهای جسمی، ایمنی و عشق و تعلق، احترام به خود و نظایر آن معین شود و زمینه های لازم برای تامین این نیازها فراهم آید.
  • وسایل پیشرفت، بهبود و رشد مهارت های شغلی و شخصیتی کارکنان در ابعاد گوناگون آن فراهم آید.
  • از همه روش های شنـاخـته شده برای افزایش سطح تولید، کارایی و بهره وری زمان استفاده شود.

 

۷- تعیین الگوهای انگیزشی مربوط به گروه های شغلی مختلف و فراهم آوردن امکانات و شرایط سازمانی مناسب جهت تامین نیازهای معقول کارکنان سازمان در سطوح مختلف شغلی و بالا بردن سطح روحیه کارکنان

۸- بررسی و تعیین آثار عواملی چون سروصدا، درجه حرارت، وسایل کار، مواد شیمیایی، ساعت کار و استراحت، تغذیه، نوع سرپرستی و مدیریت در رفتار کارکنان و کارایی افراد و سازمان

۹- همکاری با مهندسان طراح ماشین آلات صنعتی به منظور حداکثر رساندن کارایی کارکنان در رابطه با وسایل و ابزار کار

۱۰- تشخیص و تعیین عوامل موثر در وقوع حوادث و سوانح مربوط به محیط کار، در هنگام کار با ماشین ها، ابزار و وسایل و کوشش در زمینه حذف یا کاهش عوامل انسانی نظیر کم دقتی، کم تحرکی، پریشانی روانی، بیش از فعالیتی که در بروز حوادث ناگوار موثر است و استفاده از این تجارب به منظور تامین حداکثر امنیت روانی کارکنان در سازمان

۱۱- مشارکت موثر و تنگاتنگ با مسائل آموزشی سازمان در زمینه تهیه، برنامه ریزی و اجرای برنامه های کوتاه مدت و بلند مدت آموزش مدیریت و افزایش مهارت و کفایت مدیران سازمان در زمینه های ارتباط موثر، تصمیم گیری، روش ها و فنون آزمایش و انتخاب کارکنان، اجرای مصاحبه (استخدامی، ارزشیابی و مشاوره ای) ارزشیابی کارکنان، انگیزش کارکنان، رهبری اثر بخش در سازمان و نظایر آن

۱۲- تهیه و اجرای پروژه های تحقیقاتی در همه زمینه های مربوط به حیات سازمانی یا رفتار فرد در تمام مراحل تولید، توزیع و مصرف کالاها و خدمات

۱۳- کوشش در زمینه گسترش و تامین بهداشت روانی در محیط کار و نیز فراهم آوردن امکاناتی که کارکنان سازمان بتوانند با مفاهیم و اصول بهداشت روانی و به ویژه با روش های پیشگیری از بیماری های روانی در سازمان آشنا شوند.

۱۴- مشارکت مستقیم در فعالیت های مشاوره ای و درمانی آن دسته از کارکنان سازمان که به هر دلیل گرفتار اختلال روانی شده اند و در صورت لزوم, یاری گرفتن از تخصص های روانشناسی بالینی و روانپزشکی برای تهیه برنامه های درمانی کارکنان دردمند و مددجوی سازمان و آشنا ساختن همه کارکنان سازمان (به ویژه مدیریت سازمان) با مفاهیم اساسی نظیر بهداشت روانی، بیماری های روانی، عوامل ایجاد کننده و حذف کننده رفتارهای نابهنجار کارکنان در سازمان و…

 

وظایف روانشناس در زمینه کاربرد روانشناسی در کار یا روانشناس صنعتی سازمان

همانطور که گفته شد، وظایف روانشناسی که در زمینه کاربرد روانشناسی در کار یا روانشناس صنعتی سازمان کار می کند بسیار متنوع است و همه ابعاد حیات سازمانی را در بر می گیرد. روانشناسی صنعتی سازمانی یکی از متنوع ترین شاخه های روانشناسی حرفه ای است، زیرا در این رشته تخصص فرد روانشناس باید:

۱) آنچه را که در طی تحصیلات آکادمیک و تجارب عملی خود در زمینه های مختلف روانشناسی از جمله روانشناسی تفاوت های فردی، روانشناسی فیزیولوژیک، روانشناسی هوش، روانشناسی یادگیری، اندازه گیری و سنجش در روانشناسی، روانشناسی شخصیت، مشاوره و راهنمایی، روانشناسی یادگیری و حافظه، روانشناسی اجتماعی، انگیزه، احساس و ادراک، روانشناسی بالینی، مفاهیم اولیه پزشکی، روانشناسی بهره وری و بالاخره بهداشت روانی آموخته است، در حل یا در تخفیف مسائل انسانی موجود در سازمان به کار می گیرد.

۲) در مطالعات خود در محیط کار، هر پدیده رفتاری را از ابعاد گوناگون و با یاری گرفتن از تخصص های دیگر مثل مهندسی انسانی طب کار، مدیریت منابع انسانی و نظایر آن مورد توجه قرار دهد.

 

روانشناس صنعتی سازمانی به چه مواردی می پردازد؟

روانشناس صنعتی سازمانی می تواند در هر سازمان مثل تولیدی، نظامی، پژوهشی، خدماتی و کوشش های خود به هدف یا اهدافی دست یابند هر کجا که عده ای گرد هم می آیند تا با هماهنگ ساختن کوشش های خود به هدف یا اهدافی دست یابند، روانشناس صنعتی ـ سازمانی نیز می تواند مانند روغنی که چرخش و حرکت قطعات مختلف یک موتور را تسهیل می کند، مدیریت سازمانی را در نیل به اهداف سازمانی یاری دهد.

اخبار و مقالات اخیر طب کار برزویه
سلامت مغزتان را تست کنید!

گاهی یک روانشناس صنعتی ـ سازمانی مشغول آموزش شیوه های موثر رهبری در سازمان است و روز دیگر کارکنان سازمان را برای سازگاری با محیط شغلی و خانوادگی خود، یاری می دهد. ساعتی با مدیر سازمان درباره اشتباه او در انتخاب مسئول یک واحد سازمان صحبت می کند و لحظاتی بعد با مهندس کارخانه در زمینه لزوم تغییر قسمت هایی از یک ماشین و کمتر کردن احتمال سوانح و حوادث در محیط کار سخن می گوید.

یکی دیگر از وظایف مهم روانشناس صنعتی ـ سازمانی آن است که ضمن همکاری نزدیک با روانپزشک (در صورتی که خود در زمینه روانشناسی بالینی و روان درمانی سابقه آموزشی و کار عملی نداشته باشد) یا با روانشناس بالینی در زمینه تشخیص کارکنان روان پریش در سازمان، امکانات لازم برای مشاوره، روان درمانی و دارو درمانی آنان را فراهم آورده بنابراین قسمت قابل توجهی از وقت روانشناس صنعتی ـ سازمانی صرف گسترش بهداشت روانی در سازمان می شود و در دستیابی به این هدف، باید جلسات راهنمایی و مشاوره، روان درمانی و آموزش مفاهیم اساسی بهداشت روانی و تاَمین آن را در سازمان تشکیل دهد.

در نتیجه روانشناس صنعتی ـ سازمانی با تمام ابعاد رفتار آدمی در محیط کار سروکار دارد و یکی از امتیازات شغلی وی آن است که در زمینه کلی، یعنی در زمینه رفتار سالم کارکنان و به حداکثر رسانیدن کارآیی کارکنان (ضمن حفظ سلامت، بهداشت روانی و رشـد شخصیت تمامی آنان) به فعالیت می پردازد، و در قلمرو شناخت اختلال های رفتـاری و پریشـانـی های روانی و نیز به کارگیری شیوه های درمانی ناراحتی های روانی در سازمان و مهمتر از آن با پیشگیری از ابتلای کارکنان سازمان به انواع بیماری های روانی، مسئولیت های عمده ای به عهده دارد.

از خصوصیات دیگر روانشناس صنعتی ـ سازمانی این است که روانشناس در همه زمینه های رفتاری انسان در محیط کار، از متخصصان رشته های گوناگـون نظیر مهندسی طرح ماشین آلات، مدیران سطوح مختلف سازمان، روانپزشک، روانشناس بالینی، مدد کار اجتماعی و نظایر آن کمک می گیرد.

 

انتظارات مدیران سطوح مختلف سازمان ها از روانشناس

اکنون موقع آن رسیده است که درباره انتظارات مدیران از کاربرد مفاهیم علمی روانشناسی در حل مسائل انسانی در سازمان سخن بگوییم.

در تجزیه و تحلیل وظایف مدیران رده های مختلف مدیریت به این نتیجه می رسیم که بخش عظیمی از وقت آنان صرف برقراری ارتباط با افراد دیگر می شود. مسائل نیروی انسانی و استفاده صحیح از فعالیت های مدیران سطوح پایین تر، نگرانی های عمده ای را برای مدیران عالی ایجاد می کند. برای مدیران سازمان ها این سوال مطرح است که روانشناسی چگونه می تواند در جهت حل مسائل و مشکلات انسانی کمک کند و نیز چه راه حل هایی را برای این مشکلات ارائه دهد. نمونه هایی از این سوالات که مدیران سازمان ها در کارگاه های آموزشی مطرح می کنند در ادامه آمده است:

  • چگونه می توان کارکنان سازمان را برای ایفای وظایف خود به نحوی موثر برانگیخت؟
  • چگونه می توان جلسات اثربخشی تشکیل داد و طی آن همکاری اعضای گروه را در جهت حل مشکلات مطرح شده جلب کرد؟
  • اختصاص حقوق و دستمزد پاداش و شیوه های تشویق و تنبیه کارکنان سازمان چگونه انجام می گیرد که هم عدالت رعایت شود و هم هدف های سازمانی تامین گردد؟
  • چگونه می توان تضاد موجود بین مدیران سطوح عالی، میانی و پایه را به گونه ای حل کرد که رضایت شغلی آنان نیز تامین شود؟
  • نگرش کارکنان مرد و زن نسبت به وظایف شغلی خود چیست و آثار مثبت و منفی اینگونه نگرش ها بر سازمان کدام است؟
  • چگونه می توان یک مدیر غیر کارآمد را به یک مدیر کارآمد تبدیل کرد؟
  • چگونه می توان از میزان سوانح و حوادث در محیط کار کاست؟
  • خلاقیت چیست و چگونه می توان خلاقیت را در کارکنان سازمان افزایش داد؟
  • آیا فرایند ارزشیابی عملکرد شغلی کارکنان نتیجه یا ثمری نیز برای سازمان دارد؟ نتایج حاصل چیست و چگونه می توان اینگونه نتایج را ارزیابی کرد؟
  • سلامت روانی کارکنان از چه راهی تامین می شود؟ آیا رابطه ای از نوع علت و معلولی بین شیوه های مدیریت و سلامت روانی کارکنان وجود دارد؟ این رابطه را چگونه می توان مشخص کرد؟
  • چگونه می توان رفتار نامطلوب کارکنان در محیط کار را تغییر داد؟ آیا اصلاح رفتار کارکنان با روش های علمی شناخته شده امکان دارد؟
  • دلایل مقاومت روانی کارکنان در اجرای یک برنامه یا طرح سالم و در عین حال، انسانی و مفید کدامند و چگونه می توان اینگونه مقاومت ها را به حداقل رساند؟
  • چگونه می توان مشکلات شخصی کارکنان را حل کرد؟ نقش مشاوره با کارکنان به عهده چه کسی است و آثار و عواقب این مشکلات در حیات سازمانی چیست؟
  • بهترین شکل های ارتباط در سازمان کدام است و چگونه می توان کیفیت فرایند ارتباط در سازمان را به بالاترین سطح خود رساند؟
  • مسئله اعتیاد بعضی از کارکنان را چگونه می توان حل کرد و پیشنهادها و راه حل های روانشناسی صنعتی سازمانی در این موارد چیست؟ مهمتر اینکه، چگونه می توان از ابتلای کارکنان به این پدیده خانمان سوز جلوگیری کرد؟ تست عدم اعتیاد و کاهش افراد دارای اعتیاد در محل کار
  • مشکل فساد اداری یا سوء استفاده بعضی از کارکنان به شکل های مختلف را چگونه می توان حل کرد و راه حل های عملی روانشناس صنعتی ـ سازمانی در این موارد چیست؟
  • شیوه های رفتاری مدیران در موقعیت های بحرانی چگونه است و نظریه ها و پیشنهادهای روانشناس در این زمینه چه می تواند باشد؟
  • برای نفوذ بر دیگران از چه شیوه هایی باید استفاده کرد و چگونه می توان توانایی های لازم را در این موارد در مدیران پرورش داد؟
  • کارکنان معلول در محیط کار چه مشکلاتی دارند و چگونه می توان کارآیی معلولان را در محیط کار افزایش داد؟
  • معنی روان شناختی کار چیست و مدیران چگونه می توانند با شناخت آن در راه بقای حیات سازمانی گام بردارند؟
  • چگونه می توان عوامل موثر در آتش سوزی ها، سوانح و حوادث صنعتی را کنترل و مشخص کرد؟
  • در موقعیت های بحرانی چگونه می توان با فشارهای روانی مقابله کرد؟
  • روش های آموزشی خاص مدیران که توسط روانشناسان و به منظور رشد دادن و به کمال رساندن نسبی ابعاد گوناگون شخصیت آنان انجام می گیرد کدامند و هدف از این آموزش ها چیست؟
  • مدل های رفتار سازمانی کدامند و مدیران چگونه می توانند با شناخت آن در حیات سازمانی دخالت کنند؟
  • صفات شخصیتی موثر در اقدام به کارهای مبتنی بر خطرپذیری و متهورانه در حیات سازمانی کدامند؟
  • ابعاد و عوامل تشکیل دهنده شخصیت آدمی کدامند؟ رابطه بین شخصیت و حیات سازمانی چیست؟
  • فرایند ادراک چگونه به وقوع می پیوندد، کارکنان در محیط کار با چه مشکلاتی مواجه هستند و برای حذف اینگونه تناقض های ادراکی چه روش های شناخته شده ای وجود دارد؟
  • آیا می توان از روش های روان درمانی نظیر ”تحلیل رفتار متقابل” در پرورش مدیران استفاده کرد؟ چگونه؟
  • آیا می توان از روش های تنبیه در سازمان استفاده کرد؟ معایب و محاسن این روش ها و آثار آن بر رفتار کارکنان چیست؟
  • منافع و معایب روانشناختی تضادهای گروهی در داخل سازمان و واکنش مناسب مدیران در مقابل اینگونه تضادها چیست؟
  • منظور از انگیزش پیشرفت چیست و آیا بعضی از کارکنان بیش از کارکنان دیگر اشتیاق به پیشرفت نشان می دهند؟ علل و عوامل آن کدامند و چگونه می توان این انگیزه را در کارکنان سازمان تقویت کرد؟
  • مناسب ترین واکنش مدیریت نسبت به آن دسته از کارگران، کارمندان و مدیران سطوح پایین تر که مشکلات رفتاری دارند چیست؟
  • چگونه مدیران در دام اضطراب ها و فشارهای روانی گرفتار می آیند و برای مقابله با اینگونه اضطراب و فشارهای روانی چه راه هایی وجود دارد؟
  • مدیر سازمان چگونه می تواند مشکلات و درگیری های خانوادگی خود را حل کند و آیا روش های شناخته شده ای برای کمک به مدیران وجود دارد تا بتوانند فارغ از مسائل، درگیری ها و مشکلات خانوادگی به ایفای موثر وظایف شغلی خود در حیات سازمان بپردازند؟
اخبار و مقالات اخیر طب کار برزویه
بهداشت فردی و محبوبیت در جامعه؛ تاثیر آن بر روابط اجتماعی فرد

 

آنچه در فوق آورده شده است ”نمونه هایی” از مسائل و مشکلات روانشناختی حیات سازمانی است. با بررسی در زمینه مشکلات مدیریت در سازمان های موجود در ایران مسائل و مشکلات انسانی دیگری مطرح خواهد شد که باید از دیدگاه روانشناسی موردتوجه علمی و تجربی قرار گیرد و راه حل هایی نیز برای این مشکلات پیدا شود.

 

پیشنهادات ما به سازمان ها این است که…

۱- ضمن برنامه ریزی دقیق و هماهنگ، امکاناتی فراهم آید تا آموزش مفاهیم اساسی و ضروری، مفاهیم روانشناسی در دوره های کوتاه مدت و بلند مدت، آموزش مدیریت مورد عنایت خاص قرار گیرد و موجباتی فراهم آید تا مدیران سطوح عالی و بعد مدیران سطح میانی و پایه و بالاخره همه کارکنان سازمان با مفاهیم اساسی روانشناسی عمومی، روانشناسی صنعتی ـ سازمانی، روانشناسی کار، روانشناسی یادگیری، روانشناسی مدیریت و روانشناسی کارکنان آشنا شوند.

باید توجه داشت ضرورتی وجود ندارد که اینگونه مفاهیم اساسی با همین عناوین و نظیر دروس دانشگاهی در دوره های کوتاه مدت آموزش مدیریت تدریس شوند.

روش های آموختن این مفاهیم به مدیران نیز با آنچه در دانشگاه ها و هنگام تدریس به دانشجویان به کار گرفته می شود تفاوت دارد. به عبارت دیگر آنچه در فوق ارائه گردید، عناوین کلی مباحث روانشناسی است که هر چند در دانشگاه های معتبر کشورهای مختلف و تحت همین عناوین تدریس می شود، اما نحوه آموختن آن در دوره های آموزشی ویژه مدیران با آنچه در دانشگاه ها متداول است تفاوت دارد.

۲- شرایطی ایجاد گردد تا مدیران سطوح مختلف مدیریت سازمان ها با مباحثی نظیر آنچه به عنوان نمونه در ادامه آورده شده نیز آشنا شوند:

  • سوانح و حوادث در کار
  • غیبت کارکنان و علل و آثار آن
  • بیماری های افراد مدیر و نبود آن ها
  • اضطراب و فشار روانی مدیران و آثار و نتایج شخصی، خانوادگی و سازمان آن ها
  • رضایت از کار و نتایج آن در بهره وری سازمان
  • روحیه کارکنان، انگیزش کارکنان
  • شبکه های ارتباطی در سازمان و اثر سازمان بر فرد
  • پویایی گروه در سازمان، رفتار گروهی و آثار آن بر مدیریت و سازمان تصمیم گیری از دیدگاه روانشناسی
  • روش های اثر بخش رهبری و نفوذ بر دیگران
  • آثار و علل تضادهای سازمانی و گروهی
  • مشکلات روانشناختی مدیران و نحوه سازگاری با آن
  • روش های ایجاد شرایط مناسب کار برای کارکنان و بالا بردن سطح سلامت جسمی و روانی آنان
  • مسائل و مشکلات کارکنان سالخورده در سازمان
  • مسائل و مشکلات زنان در سازمان های کنونی ایران
  • اثرات متقابل شیوه های رهبری بر روحیه کارکنان
  • کمیت و کیفیت کار و حیات سازمانی و نظایر آن

 

خلاصه مبحث

در این مقاله زمینه های مختلف کاربرد مفاهیم، اصول و یافته های روانشناسی در کار، سازمان و مدیریت معرفی شده اند و طی آن گفته شد که: قلمرو روانشناسی صنعتی ـ سازمانی بسیار گسترده است و برای دستیابی به مهمترین هدف هر سازمان، یعنی بهره وری بهینه، لازم است مدیران سازمان ها با مباحث گوناگون روانشناسی کاربردی آشنا شوند. سازمان هایی قادر به رقابت و ادامه حیات خود هستند، که مدیران و کارکنان آن سازمان ها در دوره های آموزشی اثربخش در زمینه های گوناگون ”کاربرد روانشناسی در کار” شرکت کنند و با مباحثی نظیر تجزیه و تحلیل شغل، شیوه های علمی آموزش و انتخاب، شیوه های درست ارزیابی، عملکرد شغلی، مصاحبه ارزشیابی، شیوه های اثربخشی رهبری و مدیریت، شبکه های ارتباطی اثر بخش، بهداشت روانی در محیط کار، فرهنگ سازمانی، عوامل انسانی سوانح و حوادث در کار، مدیریت زمان، تفاوت های فردی کارکنان، جو سازی، فساد اداری، مشکلات زنان در محیط کار و نظایر آن آشنا شوند.

 

مجموعه تخصصی طب کار برزویه دارای مجوز انجام خدمات سلامت شغلی (معاینات بدو استخدام و معاینات دوره ای) از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و همچنین سازمان تامین اجتماعی است. این مرکز تخصصی با بهره مندی از تیم مجرب، متخصص و حرفه ای، مجموعه ای پیشرو در ارائه تمامی معاینات طب کار است.

جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره تماس مرکز طب کار برزویه در ارتباط باشید.

📞 ۰۲۱-۴۴۳۷۷۴۰۲

4.9/5 - (7 امتیاز)

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *