معاینات طب کار  

با توجه به این که انتخاب کار، به اندازه توان، قابلیت، ذوق و آمادگی کارگر بستگی دارد و برگزیدن تا حدودی زیاد سلامت کارگر را فراهم کرده و در ضمن سبب افزایش بازده کار نیز می گردد، امروزه معاینه های پیش از استخدام از اهمیت بسیار برخوردار است . همخوانی رضایت بخش با کار، به ویژه برای جوانانی که برای نخستین بار به کار مشغول می شوند بسیار مهم است. زیرا اگر در کار نخست، همخوانی رضایت بخش به دست نیاورد، همسازی ایشان با کارهای بعدی با اشکال دچار خواهد شد.

معاینات بدو استخدام به منظور به حداقل رساندن میزان شیوع و شدت حوادث و بیماری ‌های شغلی از طریق ایجاد تطابق منطقی بین توانائی ­های روحی و فیزیکی شاغل و نیاز های حرفه ای مورد نظر انجام می گیرد. به عبارت دیگر بدین طریق فرد متقاضی با توجه به توانائی ­های روحی و فیزیکی در کاری گمارده می­‌شود که دارای نیاز های متناسب با توانائی ­های او باشد.

مهم ترین اهداف معاینات استخدام

• تعیین استعداد و قابلیت های فرد برای کار مورد نظر
• تشخیص بیماری ها و درمان آنها
• حفظ سلامت دیگر کارگران
• تعیین بیماری ها و نواقص پیشین متقاضی و ثبت در پرونده پزشکی
• کشف بیماری های سرایت کننده کارگر و جلوگیری از پخش آنها
• تعیین لزوم دفعات و فاصله های معاینه های بعدی

مراحل معاینه های پیش از استخدام

• شرح حال متقاضی: شامل پیشینه فردی، بیماری های پیشین، ناراحتی های عصبی و روانی، اعتیاد و…
• معاینه ی بدنی: شامل معاینه های عمومی دستگاه های قلب و عروق، شش، اعصاب، کلیه، چشم و گوش و غیره
• بررسی های آزمایشگاهی: در برخی زمان ها لازم است از داوطلب آزمایش هایی مانند آزمایش خون، اندازه قند ادرار، آزمایش اعتیاد، پرتو نگاری از شش و ستون فقرات و نوار قلب انجام پذیرد.

روش انجام معاینات قبل از استخدام

گرفتن شرح حال متقاضی : شامل سوابق فردی و خانوادگی از نظر ابتلا به بیماری ها و مشاغل قبلی وی
ثبت  عوامل زیان آور در فرم معاینات بر اساس گزارش بازدید از مراحل و محیط کار توسط کارشناس بهداشت حرفه ای
معاینه اندام ها : معاینه عمومی دستگاه های قلب و عروق، ریه ها، کلیه ها، اعصاب، چشم و گوش که توسط “پزشک عمومی دوره دیده طب کار” انجام می شود.

درخواست انجام آزمایش های پاراکلینیک مورد نیاز بر اساس نوع مواجهه شاغل: شامل آزمایش خون و ادرار از نظر قند، چربی، عفونت، نوارقلب و در برخی موارد بسته به نوع شغل عکس برداری از قفسه سینه و ستون فقرات، سنجش میزان شنوائی و تست عملکرد ریوی.

معاینات بدو استخدام شامل چه مواردی می شود؟

• معاینه پزشکی: معاینه اولیه پزشکی توسط متخصص طب کار و یا پزشک عمومی انجام شده و اطلاعات اولیه در پرونده فرد ثبت می گردد.
• شنوایی سنجی (ادیومتری): ادیومتری یا شنوایی سنجی به منظور تعیین و بررسی میزان شنوایی افراد صورت می گیرد.
• تست تنفسی (اسپیرومتری): اسپیرومتری جهت بررسی عملکرد ریه، مهمترین، در دسترس ترین و کم هزینه ترین آزمون است. در این تست حجم هوای جا به جا شده بین ریه و محیط بیرون اندازه گیری می شود و که تشخیص بیماریهای ریوی بسیار کمک کننده است.
• بینایی سنجی (اپتومتری): چشم به عنوان یکی از مهم ترین ابزار های ارتباطی فرد با محیط پیرامون خویش، نقش مهمی در ادراک و کارایی و حفظ ایمنی افراد در محیط‌های شغلی ایفا می‌کند و از ضروری ترین معاینات است.
• نوار قلب: به نمودار ثبت‌شده تغییرات پتانسیل الکتریکی ناشی از تحریک عضله قلب گفته می‌شود. اطلاعاتی که روی الکتروکاردیوگرام ضبط می‌شود نشان‌دهنده امواج الکتریکی محرک قلب است. این امواج نمایشگر مراحل تحریکات قلبی است. در مراکز طب کار و در معاینات بدو استخدام معمولا برای افراد بالای ۳۵ سال انجام می شود.

اهداف معاینات بدو استخدام چیست؟

• تعیین وضعیت سلامت عمومی شاغل
• به کارگیری نیروی انسانی در کار متناسب با توانمندی جسمی، روحی و روانی وی
• تهیه اطلاعات پایه در زمینه سلامتی شاغل جهت بررسیهای مقایسه ای بعدی در معاینات ادواری
• تهیه و نگهداری کلیه اطلاعات پزشکی شاغل بهمنظور ارائه به مراجع قانونی در صورت نیاز

همچنین پرونده بدو استخدام پزشکی، در صورت ارجاع به محاکم قانونی در زمان ادعای غرامت بیماری های مرتبط با شغل از سوی پرسنل به جهت بررسی سوابق فرد که آیا در هنگام ورود به سازمان دارای بیماری قبلی بوده و یا خیر بسیار پر اهمیت بوده و همینطور این سند ملاکی برای تعیین شغل مناسب جهت افراد می باشد. لذا نحوه صحیح انجام این تست ها و انجام معاینات بد واستخدام توسط مراجع و مراکز ذیصلاح امری بسیار حیاتی می باشد.

❓سوالات متداول

• چه کسانی در معاینات بدو استخدام مردود می شوند؟

ابتلا به بسیاری از بیماری ها مانعی برای استخدام افراد نیست. البته لازم به ذکر است که بسته به شغل انتخابی گاها معاینات بدو استخدام متفاوت است.

• عیوب شنوایی در چه حد برای استخدام قابل قبول است؟

در مورد شنوایی اگر آستانه شنوایی در فرکانس های گفتاری ومحاور ه ای اختلال داشته باشد ممکن است جهت ارائه مجوز کاری و استخدام داوطلب، استفاده از سمعک حین کار الزام گردد.

• عیوب بینایی در چه حد برای استخدام قابل قبول است؟

در زمینه تست های ارزیابی بینایی طب کار می توان به اندازه گیری حدت بینایی یا درجه تیزبینی و ارزیابی میدان بینایی و ارزیابی دید رنگی اشاره کرد. داوطلب استخدام با توجه به نوع کار باید میزان خاصی داشته باشد. اگر دید چشم ها کمتر از ۰/۵ باشد مراجعه به چشم پزشک جهت تجویز عینک توصیه می گردد ولی اگر دید چشم ها کمتراز۰/۱ باشد داشتن عینک موقع کار الزامی است

• ابتلا به چه بیماری هایی مانع استخدام افراد می شود؟

در مشاغل حساس که مواجهات خطرناک بیشتری دارد و به اصطلاح ریسک بالاتری از جهت خطر و آسیب های شغلی دارند بایستی حواس ۵ گانه کاملاسالم داشته و ارگان های حیاتی همچون قلب، گردش خون، مغز و اعصاب، تنفس، کلیه، گوارش، غدد، داخلی و همچنین دستگاه اسکلتی عضلانی کاملا کارآمد داشته باشند و نقص عضو و بیماری در ارگان های فوق الذکر قابل قبول نیست.

• اعتیاد به چه مواد مخدری در آزمایشات طب کار و بدو استخدام قابل تشخیص است؟

در آزمایشات طب کار معمولا این تست ها از نمونه ادرار داوطلب و در آزمایشگاه های معتبر و مرجع انجام می گردد و از یک تا ده نوع ماده مخدر قابل ردیابی است. مواد مخدر شایع مورد بررسی شامل تریاک، هروئین، حشیش و متامفتامین مانند کراک و شیشه و ترامادول و متادون و کدئین می باشند که در صورت یافته شدن این مواد معمولا صلاحیت داوطلب جهت استخدام رد می گردد.

• معاینات ادواری کارکنان چیست؟

هدف از انجام این معاینات که مطابق ماده 92  قانون کار باید حداقل سالی یکبار برای هر شاغل انجام گردد، ارزیابی مجدد سلامتی شاغل و تشخیص به موقع علایم بیماری ‌های شغلی یا تعیین تناسب شغلی شاغلین می‌باشد.

• معاینات تطابق با کار چگونه است؟

این معاینات که جزء معاینات تخصصی طب کار می ‌باشد جهت بازگشت مناسب فرد آسیب دیده از حادثه یا یک بیماری (شغلی و غیر شغلی) به کار مناسب با توان جسمی و روانی وی استفاده می گردد.

• معاینات بازگشت به کار چیست؟

این معاینات تخصصی نیز با هدف معاینات قبلی انجام می شود. انجام این معاینات جهت هر کارگری که بیش از  5_3 روز از محیط کاری خود دور بوده است ضروری می‌باشد.

• معاینات حین بازنشستگی یا معاینات خروج از کار چیست؟

این معاینات جهت تعیین و ضعیت کلی سلامت شغلی فرد انجام می ‌گردد که این موضوع در خصوص برخی عوامل زیان آور محیط کار که دارای عوارض دیررس یا طولانی مدت هستند ( همچون آزبست، سیلیس، پرتو های یونیزان و … ) از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

موارد قانونی لزوم انجام معاینات ادواری و بدو استخدام

• لزوم انجام معاینات بدو استخدام

بر اساس ماده 90 قانون تامین اجتماعی، افراد شاغل درکارگاه ها باید قابلیت و استعداد جسمانی متناسب با کار های مرجوع را داشته باشند. بدین منظورکار فرمایان مکلف اند قبل از به کار گماردن آن ها زمینه معاینه پزشکی آن ها را فراهم کنند. ( از طریق مراکز تخصصی معاینات طب کار دارای مجوز از دانشگاه های علوم پزشکی )

درصورتی که پس از استخدام معلوم شود که شاغلین درحین استخدام قابلیت و استعداد کار مرجوع را نداشته اند و کارفرما درمعاینه پزشکی آن ها تعلل کرده است و درنتیجه بیمـه شده دچار حادثه شده و یا بیماریش شدت یابد، طبق ماده 50 قانون تامین اجتماعی، این سازمان مقررات این قانون را درباره بیـمه شده اجرا و هزینه های مربوطه را از کارفرما طبق ماده 50 این قانون مطالبه و وصول خواهند نمود .
لذا به منظور انجام خدمات معاینات پزشکی قبل ازاستخدام افراد و نیروی شاغل، کارفرمایان محترم  می بایست نسبت به معرفی نیروی کار به مراکز طب کار سـازمان تامین اجتماعی اقدام نموده و نسخه اصلی معاینات انجام شده را جهت درج در پرونده بیمه شده به شعبه تامین اجتماعی تحویل فرمایند.

• لزوم انجام معاینات ادواری

طبق ماده 92 قانون کار جمهوری اسلامی، کلیه واحد هایی که شاغلین درآن ها به اقتضای نوع کار در معرض بروز بیماری های ناشی ازکار قرار دارند، باید برای همه افراد مذکور پرونده پزشکی تشکیل دهند و حداقل سالی یک بار توسط مراکز بهداشتی درمانی از آن ها معاینه وآزمایش های لازم را به عمل آورند و نتیجه را در پرونده مربوطه ضبط نمایند. (مراکز طب کار دارای مجوز از دانشگاه های علوم پزشکی)
لذا با توجه به تمامی موارد ذکر شده مراکز تخصصی طب کار با داشتن کادری بسیار مجرب و نظارت کامل متخصص طب کار بر روند اجرایی پرسنل و با داشتن مجوز های مربوطه از دانشگاه های علوم پزشکی، خدمات طب کار را ارائه می دهند.

جهت کسب اطلاعات بیشتر با مرکز طب کار برزویه در تماس باشید.

۰۲۱-۴۴۳۷۷۴۰۲