در آزمایشگاه های مراکز تخصصی طب کار چه مواردی آزمایش میشود؟

 

در علم طب بیماری های مهمی وجود دارند که علائم خود را بسیار دیر و در مراحل انتهایی بیماری ظاهر می کنند به گونه ای که فرد زمانی متوجه بیماری خود می گردد که فرصت زیاد و مغتنمی را برای درمان از دست داده است. این در حالی است که در این بیماری ها تشخیص زودرس و در پی آن درمان زودرس بیماری، کلید و رمز موفقیت در بهبود بیمار است بگونه ای که هر چه این تشخیص و درمان به تأخیر بیافتد احتمال بهبود بیمار حتی با وجود درمان کمتر خواهد بود. این مسئله در مورد بسیاری از بیماری ها صادق است. محققان می گویند: “اگر مردم آزمایش‌های غربالگری سرطان را انجام دهند، می توان از نیمی از مرگ‌های ناشی از سرطان جلوگیری کرد.” بنابراین یکی از فواید چکاپ تشخیص زودرس بیماری، امکان پذیر نمودن درمان هر چه بهتر و مؤثرتر بیماری است.

از طرف دیگر در بسیاری از بیماری ها تشخیص زودرس در مراحل اولیه بیماری در حین چکاپ و شروع اقدامات درمانی مانع از پیشرفت بیماری به مراحل انتهایی خواهد شد به گونه ای که کارایی و تاثیر این پیشگیری بسیار بیشتر و البته بسیار کم هزینه تر از درمان مراحل انتهایی و عوارض ناشی از بیماریست.

 

آزمایشات طب کار

هنگامی‌ که برای کار کردن در یک مجموعه استخدام می ‌شوید پیش از تکمیل مراحل استخدام، آزمایش‌هایی را تحت عنوان آزمایشات بدو استخدام طب کار، انجام خواهید داد. این آزمایشات جزئی از قوانین کار است و انجام آن ضروری است. همچنین در صورت شاغل بودن باید آزمایشاتی را به صورت سالانه و تحت عنوان آزمایشات ادواری انجام دهید. که این دسته از آزمایشات هم جزئی از آزمایش طب کار هستند. هدف انجام این آزمایشات، بررسی شرایط سلامت جسمانی و روانی متقاضی و کارکنان با شرایط کار است.

 

مفهوم طب کار

طب کار یکی از شاخه‌های علم پزشکی است که سلامت کارکنان یک مجموعه، توانایی انجام کار و شرایط موجود در محیط کار را مورد بررسی قرار می دهد. برای این منظور طب کار باید بیماری‌ها و صدمات ناشی از کار را شناسایی، ارزیابی، پیش‌گیری، کنترل و درمان کند. همچنین از بروز بیماری یا مشکلاتی که بر اثر کار یا در محیط کار به وجود می‌آیند، پیش‌گیری به عمل آورد.

 

• آزمایشات و معاینات بدو استخدام

طبق ماده ۹۰ قانون تأمین اجتماعی، این آزمایشات برای بررسی سلامت جسمی، روحی و اجتماعی افراد، قبل از استخدام و به‌کارگیری فرد در جایگاه متناسب شغلی صورت می‌گیرد. انجام این آزمایشات علاوه بر اینکه به تشخیص به‌موقع بیماری کمک می‌کند تا اقدامات لازم برای درمان و کنترل بیماری صورت گیرد. از این ‌جهت حائز اهمیت است که به پزشک کمک می‌کند تا در صورت بروز بیماری یا هر آسیب دیگری، تشخیص دهد که آسیب یا بیماری به وجود آمده وابسته به شغل و محیط کار بوده است یا خیر.

 

هدف از انجام آزمایشات و معاینات بدو استخدام  طب کار

• تعیین وضعیت سلامت عمومی کارکنان و اطمینان از آماده بودن کارکنان برای انجام کار
• به‌کارگیری نیروی کار متناسب با شرایط سلامت جسمی و روحی
• جمع‌آوری اطلاعات اولیه جهت مقایسه در معاینات دوره‌ای آینده
• کاهش هزینه‌های غرامت کارکنان
• کاهش هزینه‌های درمان
• کاهش آسیب‌های ناشی از کار
• مستندسازی اطلاعات پزشکی تا در صورت نیاز به مراجع قضایی ارائه شود

 

• معاینات ادواری

شناخت بیماری در مراحل اولیه به کنترل و درمان آن کمک کرده و هزینه‌های درمان را کاهش می‌دهد. از این رو انجام چکاپ و معاینات دوره‌ای طبق ماده ۹۲ قانون کار اجباری است و باید حداقل یک بار در سال در مراکز درمانی مورد تأیید صورت گیرد. این آزمایشات با هدف ارزیابی مجدد سلامت کارکنان و تشخیص به ‌موقع بیماری انجام می ‌شود.

 

هدف از انجام آزمایشات ادواری طب کار

• تشخیص زودهنگام بیماری‌ها (مرتبط یا غیر مرتبط به کار) و درمان به موقع آن‌ها
• پیشگیری از هر گونه بیماری شغلی و حرفه‌ای
• پیشگیری از انتقال بیماری‌های واگیردار
• شناسایی کارمندان در معرض خطر آسیب‌های جسمانی
• تعیین شغل و موقعیت فرد در بدو استخدام
• پیشگیری از گسترش بیماری‌های واگیردار در شرکت‌ها و سازمان‌ها
• ارزیابی مستمر کارکنان از نظر جسمانی
• ارزیابی روش‌های ایمنی

 

• معاینات تطابق و بازگشت به کار

اگر فردی بر اثر حادثه آسیب ببیند یا اینکه به علت بیماری مرتبط یا غیر مرتبط به شغل خود نتواند در محل کار خود حضور یابد، برای بازگشت به کار نیاز به انجام معایناتی توسط پزشک معتمد است تا در صورت برطرف شدن مشکل، فرد به کار خود بازگردد. معاینات تطابق کار برای محول کردن وظایف و کارهایی است که با سلامت فرد بهبودیافته متناسب باشد و فرد بتواند از عهده انجام این فعالیت‌ها برآید.

 

• معاینات بازنشستگی طب کار

این آزمایشات برای پایش سلامت فرد در هنگام بازنشستگی یا خروج از کار صورت می‌گیرد. بعضی از محیط‌های خاص کاری ممکن است عوامل زیان‌آوری داشته باشند که عوارض طولانی‌مدت یا با تأخیر دارند؛ این آزمایشات برای بررسی این عوامل صورت می‌گیرد.

 

 

آزمایشات طب کار شامل چه مواردی است؟

آزمایش طب کار شامل موارد زیر است:

 

۱) معاینات و ارزیابی اولیه اندام‌ها

برای استخدام در مجموعه های مختلف ضمن کسب اطلاعات در مورد سوابق پزشکی خانوادگی و بیماری‌های متقاضی، ارزیابی اولیه از بیمار صورت می‌گیرد و پزشک معاینات لازم اندام‌ها را انجام می‌دهد. برخی از مشاغل مانند نیروی انتظامی، خلبانی، آتش‌نشانی و دریانوردی که نیازمند سلامت جسمانی کامل و قدرت بدنی است، تست‌های به خصوصی طراحی شده است.

 

۲) آزمایش خون طب کار

از مواردی که در آزمایشات بدو استخدام و همچنین در چکاپ‌های ادواری انجام می شود، آزمایش خون طب کار است. آزمایشات خون طب کار معمولاً تمام شاخص‌های روتین را بررسی می‌کند. این شاخص‌ها عبارت‌اند از:

• آزمایش CBC (شمارش سلول های خونی که شامل گلبول‌های سفید و قرمز، پلاکت، هموگلوبین و …. است)
• آزمایش چربی خون (کلسترول، تری گلیسیرید)
• آزمایش آنزیم‌های کبدی
• آزمایش قند خون
• تست اعتیاد (البته در بیشتر مواقع تست اعتیاد به‌ وسیله آزمایش ادرار انجام می‌شود)

۳) آزمایش ادرار

از آنجایی‌که اعتیاد یک بیماری روانی است و ممکن است بر عملکرد فرد در شغلش تأثیر بگذارد، حائز اهمیت است. از این رو آزمایش ادرار معمولاً برای بررسی و تست اعتیاد فرد متقاضی کار انجام می شود. آزمایش ادرار همچنین به تشخیص بیماری‌های کلیوی، کبدی و دیابت هم کمک می‌کند.

 

۴) نوار قلب

تست نوار قلب برای افراد بالای ۳۵ سال اجباری است و برای بررسی بیماری‌های قلبی انجام می شود. در این تست فعالیت‌های الکتریکی قلب از جمله ضربان و فرکانس قلب جهت تشخیص اختلالات قلبی مختلف از جمله آریتمی، سکته قلبی، تنگی نفس، گرفتگی رگ‌های کرونر و هیپرتروفی به‌ وسیله الکترودهایی که به فرد متصل می‌شود اندازه‌ گیری می‌شود.

 

۵) بینایی‌ سنجی

عملکرد بینایی از موارد مهمی است که در آزمایش طب کار مورد بررسی قرار می‌گیرد. برخی از آزمایش‌های کاربردی در معاینات بینایی‌ سنجی آزمایش طب کار شامل تیزبینی، میدان دید، دید عمق و دید رنگ است.  این تست با توجه به این که بعضی از مشکلات بینایی قابل‌درمان هستند و به جهت تشخیص به ‌موقع بسیار با اهمیت است.

 

۶) شنوایی‌ سنجی

معاینات شنوایی‌ سنجی طب کار این معاینات بیشتر در مشاغلی که سر و صدای زیادی دارند جهت تشخیص به موقع و پیشگیری از آسیب شنوایی انجام می‌شود.

 

۷) اسپیرومتری

تست ریه یا اسپیرومتری طب کار این آزمایش با بررسی مشکلات تنفسی و تعیین حجم ریه به تشخیص بیماری‌های حاد تنفسی مانند آسم، برونشیت مزمن و سایر بیماری‌ها کمک می‌کند. انجام این آزمایش در مشاغلی که با مواد شیمیایی مختلف سروکار دارند مهم است.

 

آزمایش اعتیاد در آزمایشات طب کار

یکی از موارد مهمی که می تواند هر کسب و کاری را با مخاطرات متعددی مواجه کند آلوده بودن کارکنان به مواد مخدر است. چنین افرادی باعث بروز مشکلات رفتاری و بهداشتی در محل کار شده و بهره‌وری و بازدهی کار را به شدت کاهش می‌دهند. به همین دلیل یکی از تست‌های بسیار مهم در بدو استخدام و در چکاپ های ادواری ارزیابی‌های مسمتر کارمندان با انجام آزمایش اعتیاد است.

در این تست طیف وسیعی از ترکیبات روانگردان مورد بررسی قرار می‌گیرد. که عبارتند از:

• اپیوئیدهای مخدر (تریاک، هروئین، کراک)
• آمفتامین‌ها از جمله مت آمفتامین
• کوکائین
• استروئیدها
• ترکیبات مرتبط با فنوباربیتال‌ها
• ترکیبات الکلی
• ترکیبات مرتبط با ماری جوانا

البته لیست بالا به در خواست کارفرمایان می‌تواند دستخوش تغییر قرار گیرد و موارد جدیدی از جمله متادون و مواد سنتتیک آنابولیک نیز بررسی شود.

 

آزمایش اعتیاد طب کار چگونه انجام می‌شود؟

رایج‌ترین روش انجام تست اعتیاد در آزمایشات طب کار آزمایش ادرار  است. برای این منظور یک لوله آزمایش و یا ظرف مخصوص در اختیار فرد قرار می‌گیرد. پروسه دریافت نمونه از طریق دوربین مدار بسته و یا همراهی نیروی مسئول کنترل می شود تا هر گونه خطا و یا دستکاری در روند آزمایش به حداقل برسد.

 

“ مجموعه تخصصی طب کار برزویه دارای مجوز انجام خدمات سلامت شغلی (معاینات بدو استخدام و معاینات دوره ای) از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و همچنین سازمان تامین اجتماعی است. این مرکز تخصصی با بهره مندی از تیم مجرب، متخصص و حرفه ای، مجموعه ای پیشرو در ارائه تمامی معاینات طب کار است. “

جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره تماس مرکز طب کار برزویه در ارتباط باشید.

 

📞 ۰۲۱-۴۴۳۷۷۴۰۲